W Polsce podstawowym trybem zamówień publicznych jest postępowanie przetargowe ogłoszone w formie przetargu nieograniczonego. Jest to najczęściej stosowany tryb, który zapewnia konkurencyjność procesu i umożliwia wybór wykonawcy, który oferuje najlepsze warunki. Przetargi publiczne przeprowadza się zgodnie z zasadami rozdziału drugiego ustawy Prawo Zamówień Publicznych.
Według treści artykuły zamawiający przygotowuje i przeprowadza postępowanie o udzielenie zamówienia w sposób:
Zapewniający zachowanie uczciwej konkurencji oraz równe traktowanie wykonawców.
Przejrzysty.
Proporcjonalny
Dodatkowo zamawiający udziela zamówienia w sposób zapewniający:
najlepszą jakość dostaw, usług, oraz robót budowlanych, uzasadnioną charakterem zamówienia, w ramach środków, które zamawiający może przeznaczyć na jego realizację, oraz
uzyskanie najlepszych efektów zamówienia, w tym efektów społecznych, środowiskowych oraz gospodarczych, o ile którykolwiek z tych efektów jest możliwy do uzyskania w danym zamówieniu, w stosunku do poniesionych nakładów.
Zamówienia udziela się wykonawcy wybranemu zgodnie z przepisami ustawy, a czynności związane z przygotowaniem oraz przeprowadzeniem postępowania o udzielenie zamówienia wykonują osoby zapewniające bezstronność i obiektywizm.
Postępowanie o udzielenie zamówienia jest jawne, jednak zamawiający może ograniczyć dostęp do informacji związanych z postępowaniem o udzielenie zamówienia, ale tylko w przypadkach określonych w ustawie.
W postępowaniu przetargowym nie ujawnia się informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa , jeżeli wykonawca wraz z przekazaniem takich informacji, zastrzegł, że nie mogą być one udostępniane oraz wykazał, że zastrzeżone informacje stanowią tajemnicę przedsiębiorstwa.
Co istotne proces postępowania przetargowego, z zastrzeżeniem wyjątków przewidzianych w ustawie, prowadzi się w formie pisemnej, w języku polskim. Ustawodawca przewidział, że w uzasadnionych przypadkach zamawiający może dopuścić oferty oraz może sporządzać dokumenty oraz dokonywać niektórych czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia, w szczególności prowadzić negocjacje w jednym z języków powszechnie używanych w handlu międzynarodowym lub języku kraju, w którym zamówienie jest udzielane.
W postępowaniu o udzielenie zamówienia klasycznego o wartości równej lub przekraczającej progi unijne zamawiający publiczny, przed wszczęciem postępowania o udzielenie zamówienia, dokonuje analizy potrzeb i wymagań, uwzględniając rodzaj i wartość zamówienia może też przed przeprowadzić wstępne konsultacje rynkowe w celu przygotowania postępowania i poinformowania wykonawców o swoich planach i wymaganiach dotyczących zamówienia.
Następnie przygotowuje ogłoszenia zgodnie z wzorami standardowych formularzy i publikuje w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. A od dnia publikacji udostępnia ogłoszenie również na stronie internetowej prowadzonego postępowania.
Wykonawca może złożyć tylko jedną ofertę, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie. Treść oferty musi być zgodna z wymaganiami zamawiającego określonymi w dokumentach zamówienia oraz może być złożona tylko do upływu terminu składania ofert. Do upływu terminu składania ofert wykonawca ma możliwość wycofać ofertę.
W ustawie z dnia 11 września 2019 r. nowym Prawie zamówień publicznych zmieniono nazwę Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) na adekwatniejszą według projektodawców specyfikację warunków zamówienia (SWZ).
Zamawiający zapewnia na stronie internetowej prowadzonego postępowania bezpłatny, pełny, bezpośredni i nieograniczony dostęp do specyfikacji warunków zamówienia, od dnia publikacji ogłoszenia o zamówieniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nie krócej niż do dnia udzielenia zamówienia.
SWZ zawiera co najmniej:
nazwę oraz adres zamawiającego, numer telefonu, adres poczty elektronicznej oraz strony internetowej prowadzonego postępowania;
adres strony internetowej, na której udostępniane będą zmiany i wyjaśnienia treści SWZ oraz inne dokumenty zamówienia bezpośrednio związane z postępowaniem o udzielenie zamówienia;
tryb udzielenia zamówienia;
opis przedmiotu zamówienia;
informację o przedmiotowych środkach dowodowych;
termin wykonania zamówienia;
podstawy wykluczenia, o których mowa w art. 108;
informację o warunkach udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia;
wykaz podmiotowych środków dowodowych;
informacje o środkach komunikacji elektronicznej, przy użyciu których zamawiający będzie komunikował się z wykonawcami, oraz informacje o wymaganiach technicznych i organizacyjnych sporządzania, wysyłania i odbierania korespondencji elektronicznej;
informacje o sposobie komunikowania się zamawiającego z wykonawcami w inny sposób niż przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, w tym w przypadku zaistnienia jednej z sytuacji określonych w art. 65 ust. 1, art. 66 i art. 69;
wskazanie osób uprawnionych do komunikowania się z wykonawcami;
termin związania ofertą;
opis sposobu przygotowywania oferty;
sposób oraz termin składania ofert;
termin otwarcia ofert;
sposób obliczenia ceny;
opis kryteriów oceny ofert wraz z podaniem wag tych kryteriów i sposobu oceny ofert;
informacje o formalnościach, jakie muszą zostać dopełnione po wyborze oferty w celu zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego;
projektowane postanowienia umowy w sprawie zamówienia publicznego, które zostaną wprowadzone do umowy w sprawie zamówienia publicznego;
pouczenie o środkach ochrony prawnej przysługujących wykonawcy.
Zamawiający musi zapewnić, by z zawartością ofert nie można było zapoznać się przed upływem terminu ich otwarcia. Niezwłocznie po upływie terminu składania ofert, następuje ich otwarcie, nie później jednak niż następnego dnia po dniu, w którym upłynął termin składania ofert. Gdy otwarcie ofert następuje przy użyciu systemu teleinformatycznego, w przypadku awarii tego systemu, która powoduje brak możliwości otwarcia ofert w terminie określonym przez zamawiającego, otwarcie ofert następuje niezwłocznie po usunięciu awarii. Zamawiający informuje o zmianie terminu otwarcia ofert na stronie internetowej prowadzonego postępowania.
W toku badania i oceny ofert zamawiający może żądać od wykonawców wyjaśnień dotyczących treści złożonych ofert oraz przedmiotowych środków dowodowych lub innych składanych dokumentów lub oświadczeń. Niedopuszczalne jest prowadzenie między zamawiającym a wykonawcą negocjacji dotyczących złożonej oferty oraz, z uwzględnieniem ust. 2 i art. 187, dokonywanie jakiejkolwiek zmiany w jej treści.
Poprawia się oczywiste omyłki pisarskie i rachunkowe, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek, oraz inne pomyłki polegające na niezgodności oferty z dokumentami zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. Jednak zamawiający niezwłocznie zawiadamia o tym wykonawcę, którego oferta została poprawiona.
Zamawiający wybiera najkorzystniejszą ofertę na podstawie kryteriów oceny ofert określonych w dokumentach zamówienia. Najkorzystniejsza oferta to oferta przedstawiająca najkorzystniejszy stosunek jakości do ceny lub kosztu lub oferta z najniższą ceną lub kosztem. Kryteria oceny ofert muszą być opisane w sposób jednoznaczny i zrozumiały i nie mogą pozostawiać zamawiającemu nieograniczonej swobody wyboru najkorzystniejszej oferty oraz umożliwiają weryfikację i porównanie poziomu oferowanego wykonania przedmiotu zamówienia na podstawie informacji przedstawianych w ofertach.
Postępowanie o udzielenie zamówienia kończy się zawarciem umowy w sprawie zamówienia publicznego albo w przypadkach wymienionych w ustawie unieważnieniem postępowania.
W Polsce każdego dnia ogłaszanych jest kilkaset, a niekiedy nawet kilka tysięcy przetargów. Każdy z nich to szansa na pozyskanie zlecenia, zarobek i rozwój firmy. Aby przystąpić do zamówienia publicznego, trzeba jednak wiedzieć, gdzie i jak szukać aktualnych przetargów. Przedmiotem zamówienia publicznego bywają różne produkty i usługi, aby znaleźć przetargi publiczne skrojone na miarę danej firmy, potrzeba cierpliwości, systematycznej analizy runku i podstawowej wiedzy, którą reguluje prawo zamówień publicznych.
Chcąc znaleźć aktualne informacje o przetargach można skorzystać z usług vortalu internetowego www.bizzone.pl, który każdego dnia dostarcza swoim klientom bieżących, aktualnych i najlepiej wyselekcjonowanych informacji przetargowych.
Zamawiający dokonuje oceny, wybiera korzystną ofertę oraz podpisuje umowę z wybranym wykonawcą.