Jak odwołać się od wyniku przetargu?
Ustawa z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych (Dz.U.2022.1710 t.j.) określa przede wszystkim zasady i tryb udzielania zamówień publicznych, ale również środki ochrony prawnej oraz zasady kontroli udzielania zamówień publicznych. Tym samym każde rozpoczęte postępowanie musi zakończyć się albo wyborem najkorzystniejszej oferty, albo jego umorzeniem.
W związku z powyższym, jeśli wykonawca w postępowaniu o udzielenie zamówienia stwierdzi niezgodność z przepisami ustawy lub nie zgadza się z wynikiem przetargu, ma prawo wskazywać okoliczności faktyczne i prawne uzasadniające wniesienie odwołania na czynności zamawiającego. Zatem złożenie odwołania jest jednym ze środków ochrony prawnej, lecz nie każdy i nie w każdej sytuacji może w niego skorzystać.
Art. 505 wskazuje, że do wniesienia odwołania uprawniony jest, po pierwsze wykonawca, uczestnik konkursu, który ma lub miał interes w uzyskaniu zamówienia, lub nagrody w konkursie oraz poniósł, lub może ponieść szkodę w wyniku niezgodnych z prawem czynności zamawiającego. Po drugie, Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców oraz organizacje (z listy ogłoszonej na stronie internetowej Urzędu Zamówień Publicznych art. 469 pkt 15), zarówno wobec ogłoszenia wszczynającego postępowanie, jak i dokumentów zamówienia (specyfikacji istotnych warunków zamówienia SWIZ).
W przypadku, gdy wartość zamówienia publicznego jest równa lub większa niż tzw. progi unijne, przysługuje odwołanie nie tylko co do rozstrzygnięcia przetargu, ale na wszystkie niezgodne z przepisami ustawy (wg. wykonawcy) czynności podejmowane przez zamawiającego w trakcie trwania postępowania.
Zatem odwołanie od podjętych już decyzji zamawiającego można złożyć w postępowaniach o różnej wartości, również mniejszej niż progi unijne, i przysługuje (art. 513) na:
niezgodną z przepisami ustawy czynność zamawiającego podjętą w trakcie trwania postępowania, w systemie kwalifikowania wykonawców lub konkursie, w dynamicznym systemie zakupów, oraz o zawarcie umowy ramowej, w tym na projektowane postanowienie umowy.
zaniechanie tych czynności, do których na podstawie ustawy zamawiający był obowiązany w postępowaniu, w systemie kwalifikowania wykonawców lub konkursie, o zawarcie umowy ramowej, oraz w dynamicznym systemie zakupów.
zaniechanie przeprowadzenia postępowania o udzielenie zamówienia czy zorganizowania konkursu, mimo że na podstawie ustawy zamawiający był do tego obowiązany.
Gdzie zaskarżyć przetarg?
Zgodnie z art. 514 PZP odwołanie wnosi się w formie pisemnej, elektronicznej, lub w
postaci elektronicznej, wprost do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (KIO), które podlega rozpoznaniu, jeżeli:
nie zawiera braków formalnych, oraz
uiszczono wpis w wymaganej wysokości.
Natomiast kopię odwołania (w formie pisemnej, w formie elektronicznej czy postaci elektronicznej) należy dostarczyć zamawiającemu w taki sposób, aby przed upływem terminu do wniesienia odwołania mógł się zapoznać z jego treścią.
Instytucją odwoławczą na niekorzystne rozstrzygnięcie przed KIO, jest skarga do sądu powszechnego. W praktyce ten środek prawny jest rzadko wykorzystywany, głównie ze względu na opłaty od skargi, które w wyniku przegranej skarżącego, przepadają. Wysokość tych opłat uzależniona jest od tego czy skarga dotyczy czynności podjętych po otwarciu ofert (jest wyższa), czy czynności podjętych przed otwarciem ofert (najczęściej jest to pięciokrotność wpisu).
Od wyroku sądu lub postanowienia kończącego postępowanie odwoławcze przysługuje skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego.
Jak złożyć przystąpienie do odwołania?
Zamawiający na obowiązek najpóźniej do 2 dni rozesłać kopię otrzymanego odwołania innym wykonawcom uczestniczącym w postępowaniu o udzielenie zamówienia oraz zamieszcza ją na stronie internetowej z ogłoszeniem o zamówieniu i dokumentami zamówienia. Dopiero na tej podstawie (art. 525 ustawy) do 3 dni inni uczestnicy wykonawcy oraz Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców i uprawnione organizacje mogą zgłosić przystąpienie do postępowania odwoławczego, wskazując, po której stronie się opowiada wraz ze wskazaniem, co zyska na korzystnym rozstrzygnięciu.
Zgłoszenie przystąpienia z zachowaniem formy pisemnej (lub elektronicznej) wraz z załącznikami (m.in. dowód przesłania kopii zgłoszenia przystąpienia zamawiającemu i wykonawcy wnoszącemu odwołanie) doręcza się Prezesowi Izby, a kopię przesyła się zamawiającemu i wykonawcy, który złożył odwołanie.
Należy mieć świadomość, że zamawiającemu i wykonawcy składającemu odwołanie przysługuje możliwość zgłoszenia sprzeciwu do przystąpienia innego wykonawcy, lecz nie później niż do czasu otwarcia rozprawy.
Ile czasu na odwołanie od przetargu?
Czasu jest niewiele, terminy są nieprzekraczalne, i niedotrzymanie ich automatycznie przekreśla szansę na skuteczne wniesienie odwołania. Uzależnione są one od przedmiotu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (tzn. czy na czynność, którą podjął zamawiający lub której zaniechał, a do wykonania, której był obowiązany) oraz wartości zamówienia (art. 515).
Wynoszą one od 5 do 10 dni dla odwołań do postępowań, których wartość jest mniejsza niż progi unijne oraz 10 do 15, których wartość jest równa lub przekracza progi unijne. W przypadku składania odwołania na zaniechanie czynności zamawiającego - 15 dni licząc od dnia zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych, i 30 dni od dnia publikacji w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, oraz nawet 6 miesięcy od dnia zawarcia umowy, jeśli zamawiający zaniechał formalności określonych w ustawie.
Należy mieć świadomość, że o dacie złożenia odwołania do KIO w terminie, decyduje data faktycznego doręczenia odwołania prezesowi KIO. Jest to szczególnie istotne, gdy wykonawca zamierza składać odwołanie w formie pisemnej w sposób tradycyjny w placówce pocztowej operatora publicznego, gdyż nie ma znaczenia data stempla pocztowego do zachowania terminu, lecz dosłowne doręczenie "na biurko". Nie będzie z tym problemu przy zastosowaniu w formy elektronicznej opatrzonej bezpiecznym podpisem elektronicznym za pomocą ważnego kwalifikowanego certyfikatu lub w postaci elektronicznej, opatrzonej podpisem zaufanym.
Czy można unieważnić przetarg bez podania przyczyny?
Skoro nadrzędnym celem ustawy Prawo zamówień publicznych jest udzielenie zamówienia publicznego wykonawcy z najkorzystniejszą ofertą, to co do zasady nie ma możliwości unieważnienia przetargu bez podania przyczyny.
Lecz w porządku gospodarczym i prawnym istnieją przesłanki, które wskazują, że dalsze prowadzenie postępowania jest nieuzasadnione. Ciężar wykazania ich zaistnienia spoczywa na zamawiającym (art. 256) i tylko przed upływem terminu do składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu lub składania ofert.
Przesłanki w art. 257 i 310 stanowią o tym, że zamawiający może unieważnić postępowanie, jeżeli środki publiczne, które zamierzał przeznaczyć na sfinansowanie całości lub części zamówienia, nie zostały mu przyznane, lecz, pod warunkiem jednak, że przewidział taką możliwość i umieścił (w sposób wyraźny i jednoznaczny) w ogłoszeniu o zamówieniu (lub w zaproszeniu do negocjacji) zapis, o możliwości zaistnienia takiej przesłanki.
Z kolei art. 258 daje możliwość unieważnienia postępowania w przypadku nieprzekroczenia wymaganej minimalnej liczby wykonawców, ofert lub rozwiązań.
Istotne, że również od tych przesłanek przysługuje złożenie odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej, niezależnie od wartości zamówienia.
Gdzie znajdziesz ogłoszenia o udzielenia zamówienia?
Poszukujesz aktualnych informacji o przetargach? Jeśli tak, to dobrym rozwiązaniem jest skorzystanie z serwisu bizzone.pl profesjonalnego narzędzia do monitorowania przetargów z różnych dziedzin gospodarki. Codziennie aktualizowana baza informacji o przetargach i zapytaniach ofertowych z całego kraju sprawia, że jest to najlepsze miejsce, aby znaleźć największą bazę przetargów w Polsce oraz unikalne zestawienie planowanych inwestycji.
Co wyróżnia bizzone.pl na tle innych serwisów? To połączenie każdego przetargu z linkiem do oryginalnej treści, dzięki czemu użytkownicy mają pewność, że przeczytają dokładnie to, czego potrzebują, a także unikną fałszywych ogłoszeń.
Serwis bizzone.pl jest dostępny 24 godziny na dobę, co pozwala na łatwe i szybkie znalezienie interesujących nas przetargów w dowolnym momencie. Co więcej, zespół bizzone.pl posiada duże doświadczenie na rynku przetargowym w zakresie monitorowania ogłoszeń przetargowych, co gwarantuje wysoką jakość dostarczanych informacji.
